Marian door de spiegel3 min read

Een maand geleden kondigde ik aan dat ik op reis zou gaan. Een echte queeste! Mijn persoonlijk zoektocht naar het antwoord op de vraag van het leven, het universum en de rest. Waarom is het zo moeilijk om naar elkaar te luisteren? Wordt het ons in deze snel digitaler wordende maatschappij steeds moeilijker gemaakt om nog van mening te veranderen? En zo ja: waar gaat dit eindigen?

Een maand in een camper heeft me veel geleerd. Ten eerste het besef dat als ik zeg: waarom luisteren mensen niet meer naar elkaar? Ik eigenlijk bedoel: waarom luisteren er niet meer mensen naar mij? Het ‘Frodo-effect’ is ook bij mij voelbaar. Ik denk diep van binnen dat ik alles wel scherp en goed zie. Dat ík in ieder geval niet van mening hoef te veranderen.

Voelbaar werd dit toen ik in de camper luisterde naar de fantastische podcast ‘Science Vs’. Een podcast die wetenschappelijk onderzoek zet tegenover… wat je oom zegt op een feestje. Over onderwerpen als biologische groenten, over wapens, over geesten. En dus ook een aflevering over antidepressiva.

Nu had ik tot dan toe naar alle afleveringen met veel plezier geluisterd. Mooi om te horen hoe onzinnige claims (klimaatverandering bestaat niet, of komt in ieder geval niet door de mens) gefileerd werden door de sarcastische presentatrice met onweerlegbare feiten uit onderzoeken. Wat heerlijk! Eindelijk iemand die uitzocht hoe dingen echt zaten! Ik was zelfs een beetje verbaasd om te horen dat de podcast vrij controversieel was en dat er mensen heel boos over waren. Want hoe kon je boos zijn op wetenschap?

En toen… toen vertelde ze dus op haar vrolijke, sarcastische wijze dat anti-depressiva nauwelijks beter werken dan een placebo. En ik voelde in mijn lijf een fysieke reactie op dit bericht. Nu moeten jullie weten dat ik twee maal een depressieve periode achter de rug heb, waarvan een keer (na de geboorte van mijn zoon) vrij ernstig. De pillen die ik toen kreeg, waren mijn redding, in mijn hoofd en hart zijn ze het enige dat toen gestaan heeft tussen mijzelf en rampspoed.

En net zo vrolijk als in haar eerdere podcasts, vertelde de presentatrice me dat mijn hoofd hoogstwaarschijnlijk voor een aanzienlijk deel mijn lijf voor de gek gehouden heeft. En ik sprong volledig -100% – in de weerstand. Wel 10 minuten lang heb ik in mijzelf argumenten bedacht waarom wat ze zei, onzin was. Waarom mijn geval anders was. Waarom antidepressiva bij mij WEL gewerkt hadden! Ik was zo druk in mijn hoofd, dat ik nauwelijks nog luisterde naar de rest van de podcast. Waarin overigens werd verteld dat sommige wetenschappers het niet eens zijn met deze conclusie, en wel degelijk vinden dat antidepressiva significant helpen. Waarin het hele complexe beeld geschetst werd dat er wetenschappelijk rond antidepressiva bestaat. Ik hoorde het niet: ik hoorde alleen de afwijzing van mijn wereldbeeld, van mijn waarheid.

Daar zat ik, op mijn bijrijdersstoel in de camper, en ik bedacht me opeens: het is gewoon heel moeilijk om van mening te veranderen! Ik wil te graag gelijk hebben. Ik voel me te snel aangevallen. Ik voel me dom als ik ongelijk heb.

De vraag wordt daarmee eigenlijk alleen maar belangrijker: hoe lukt het ons om van mening te veranderen? En die 21e eeuw? Helpt of hindert die? Al die nieuwe informatiestromen die we hebben, al die nieuwe filterbubbels waarin we leven? Wat betekent dat nu voor ons vermogen om ongelijk te hebben, om fouten te maken?

Lees en luistervoer deze maand waren:

–      Steven Fry’s Great Leap years

–      Science Vs

–      Strangers in their own land

Lees en luistervoer de komende maand worden:

–      10 redenen om je sociale media accounts nu meteen te verwijderen

–      The Happiness project

–      Feitenkennis